In Nederland mag je echt alles zeggen, zeggen ze ...
... maar waarom
zeggen ze dat? ...
... zelfs als ze zelf anderen uitspraken verbieden ...
Buiten kringen als die van de politieke-correctheid
en dergelijke wordt er uitsluitend met woorden van de hoogste waardering gesproken over de
vrijheid van meningsuiting. Zoals: "Een noodzakelijke voorwaarde voor
democratie". Bijna hetzelfde als "Een noodzakelijke voorwaarde voor
beschaving".
Hoe loffelijk ook, deze aanpak heeft veel schijn van een
probleem op humoristische wijze en in vele varianten aan de orde gesteld
door schrijver en satiricus Ambrose Bierce in zijn
Devil's Dictionary, met als voorbeeld deze:
| |
MAGNET, n. Something acted upon by magnetism.
MAGNETISM, n.
Something acting upon a magnet. The two definitions immediately
foregoing are condensed from the works of one thousand eminent
scientists, who have illuminated the subject with a great white light,
to the inexpressible advancement of human knowledge. |
Ook wat betreft de waarde van de vrijheid van meningsuiting zit je
met andere maatschappelijke begrippen zoals "democratie" al snel in een
cirkeltje te redeneren.
Een echte "verklaring" vereist meestal de
stap naar een ander niveau.
Voor de vrijheid van meningsuiting is er
een voor de hand liggend eerste stap in de andere richting: naar het begrip
"communicatie".
Waarna de volgende stap ook logisch is: die naar
"taal".
De menselijke taal want het gaat tenslotte allemaal over
menselijke zaken.
En de waarde die mensen toekennen aan menselijke
taal kan afgelezen worden aan ieder beginnend mensenleven: nadat de basis-levensprocessen
een beetje ingeregeld zijn, is de allerhoogste zorg van de moeder om haar
kind aan het praten te krijgen.
En vanuit de kijk op
de evolutie van de mens: de ontwikkeling van de gesproken taal kan als één
van de belangrijkste stappen in haar ontwikkeling gezien worden, en komt
zelfs in aanmerking voor de positie van dé belangrijkste.
Maar waarom
is taal zo belangrijk?
Dat is niet zo moeilijk in te zien: taal maakt
een een dusdanig rijkere vorm van communicatie mogelijk dat heel nieuwe
vormen van samenwerking mogelijk worden. Een samenwerking die alleen
mogelijk is als de betrokken mensen ook een redelijk corresponderend wereldbeeld
hebben. Een wereldbeeld dat corresponderend gemaakt wordt door middel van
taal.
Bloemen hebben verschillende kleuren om insecten te
vertellen waar ze moeten zijn. Maar ieder individueel insect kan een
verschillende interne aanduiding hebben voor een bepaalde kleur.
De moeder
leert haar kind dat de kleur die een brandweerauto heeft en die dezelfde is
van de meeste rozen, de naam heeft van "rood".
Kortom: taal is zo
uiterst belangrijk omdat mensen met behulp daarvan elkaars wereldbeeld
kunnen controleren en bijstellen, zodanig dat effectief samenwerken mogelijk
is.
En hoe beter de overeenkomsten, hoe beter de samenwerking.
En dus ook hoe rijker de taal, of hoe breder het communicatiekanaal, hoe
beter de overeenkomst en hoe beter de samenwerking.
Waarna de
conclusie er al bijna staat: rijkere taal is "beter dan" armere taal.
En één van de factoren die de rijkheid van de taal bepalen, is de mate van
de vrijheid om dingen te zeggen.
De vrijheid van meningsuiting.
Oftewel de waarde van de vrijheid van meningsuiting ligt in de menselijke
evolutie.
Noem die menselijke evolutie of de snelheid ervan
"beschaving", en je hebt een verband tussen de vrijheid van meningsuiting en
beschaving.
En kijk nu weer eens gewoon naar de menselijke sociale
praktijk, en het is niet moeilijk om ook daar een verband te vinden tussen
vrijheid van meningsuiting en datgene dat men "beschaving" noemt: Dictatuur →
Geen meningsvrijheid → Achteruitgang.
Oftewel: ieder
voorstel voor de beperking van de vrijheid van meningsuiting moet
gepaard gaan met keiharde, direct in de materiële wereld aanwijsbare
aanwijzingen voor de schadelijkheid ervan.
En hierbij zijn "mogelijke"
effecten absoluut onvoldoende .
Het moet bewezen worden, en bewijzen
kan alleen aan de hand van aanwijsbare dus bestaande zaken.
"Ik
wil minder Marokkanen" kan nooit buiten de vrijheid van meningsuiting
vallen, omdat op het moment van uitspreken het aantal Marokkanen niet verminderd
is of wordt. Bovendien moet de schadelijkheid ervan voor Marokkanen bewezen
worden.
Hetzelfde geldt volkomen vanzelfsprekend voor alle
uitspraken over alles tussen meningen en ideologieën: dat zijn slechts
neuronale vuurpatronen in de hersenen van de betrokkenen die op geen enkele manier
controleerbaar zijn voor welk ander persoon dan ook.
En voor emoties.
En voor termen als "belediging" (smaad en laster zijn al afgehandeld).
Waarmee we
aangekomen zijn bij de in de inleiding als "rationeel" beschreven vorm van
de vrijheid van meningsuiting.
Die ook de "gezond verstand"-vorm
genoemd kan worden.
Of de beschaafde.
En om bij bijpassend
taalgebruik te blijven: die afwijkende of hier ook wel tegengstelde definities zijn dan de irrationele,
domme of barbaarse.
Of meteen wat praktischer: de manier waarop politiek-correcten, moslims en zwarten over de
vrijheid van meningsuiting denken en praten is die van irrationelen, dommen,
of barbaren.
De linkse versie
van de vrijheid van meningsuiting wordt
toegelicht hier.
De rechtse versie hier.
Voor de reacties van links op de "rechtse" oproep tot steun aan de
vrijheid van meningsuiting, zie hier.
Voor een academische versie van het debat, zie
hier.
Terug naar de inleiding hier.
|